Zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego
W UE obowiązują zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Oznacza to, że choć każdy kraj członkowski ma własne przepisydotyczące zabezpieczenia społecznego, obowiązują także przepisynadrzędne, chroniące interesy każdego obywatela UE.
Do zasad tych należą:
-
zasada równego traktowania - obywatele państw członkowskich podlegają obowiązkom i prawom każdego państwa Unii tak samo jak obywatele tego państwa. Oznacza to, że np. Polak ubiegający się o emeryturę lub rentę we Francji, powinien przy ustalaniu prawa do świadczeń, ich wysokości czy wypłaty,być traktowany przez instytucję francuską tak samo jak obywatele francuscy, niezależnie od tego, w którym państwie członkowskim mieszka,
-
zasada jednego ustawodawstwa - podlegasz przepisom tylko jednego kraju, a nie dwóch czy trzech jednocześnie, zasada zachowania praw nabytych lub eksportu świadczeń - jeśli przyznano ci np. emeryturę w jednym państwie, możesz zamieszkać w innym, nie tracąc prawa do świadczeń. Zostaną one przesłane do miejsca twego aktualnego zamieszkania,
-
zasada sumowania okresów ubezpieczenia, zatrudnienia lub zamieszkania - jeśli w jednym kraju masz za krótki okres ubezpieczenia, by mieć prawo do świadczeń, zostanie ci uwzględnione zatrudnienie, ubezpieczenie lub zamieszkanie przebyte w innych krajach, jeśli takie okresy wymagane są do nabycia prawa do świadczeń. Obowiązuje nawet wtedy,gdy mieszkasz w innym państwie, a inne - wypłaca ci świadczenie.
Oprócz tego szczególnie ważną zasadą, wynikającą z zasady stosowania jednego ustawodawstwa, jest:
-
zasada miejsca pracy - podlegasz ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w państwie, gdzie pracujesz. Od tej zasady są wyjątki, np., jeśli jesteś pracownikiem oddelegowanym do pracy w innym państwie na mniej niż 12 miesięcy - podlegasz prawu kraju,w którym działa firma, która cię oddelegowała. Świadczenia, których dotyczą zasady koordynacji to: emerytury, renty inwalidzkie, renty rodzinne, świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, świadczenia rodzinne, macierzyńskie, chorobowe, świadczenia dla osób bezrobotnych usługi medyczne.
Zobacz także
- Kompetencje Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w dziedzinie współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych (art. 35 TUE)
- Skierowanie pytania prejudycjalnego do ETS przez sąd
- Prawo Unii Europejskiej - test 5
- Wspólnota Europejska jako organizacja ponadnarodowa
- Funkcjonowanie zasady wzmocnionej współpracy w I filarze Unii Europejskiej