WE może zawierać zarówno umowy prawa cywilnego, jak i prawa publicznego nie jest obecnie jasne, czy o charakterze umowy, a w konsekwencji o prawie właściwym, rozstrzyga prawo wspólnotowe, czy lex fori.

Locus standi w przypadku odpowiedzialności odszkodowawczej pozaumownej Wspólnoty:

Skarga odszkodowawcza służy ochronie podmiotów prywatnych (zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne)s, stanowi ona istotne uzupełnienie wspólnotowego systemu ochrony prawnej jednostki, rekompensując im słabszą pozycję w zakresie kontroli legalności aktów wspólnotowych.

Stanowisko Trybunału w sprawie okresu przedawnienia roszczeń odszkodowawczych przeciwko Wspólnocie:

art. 46 Statutu ETS:

„Roszczenia wynikające z pozaumownej odpowiedzialności Wspólnot ulegają przedawnieniu po pięciu latach od zdarzenia stanowiącego podstawę tej odpowiedzialności. Okres przedawnienia przerywa wniesienie skargi do Trybunału lub uprzednie wniesienie przez poszkodowanego wniosku do właściwej instytucji Wspólnoty. W ostatnim przypadku wniosek musi być wniesiony w ciągu dwóch miesięcy, zgodnie z art. 230 .... ; postanowienia drugiego akapitu art. 232 ... stosuje się."

Okres przedawnienia nie zaczyna biec „zanim wszystkie wymagania dotyczące zobowiązania o wypłatę odszkodowania zostaną spełnione, a w szczególności zanim szkoda, którą należy naprawić się zmaterializuje".

Okres przedawnienia jest zawieszany, kiedy strona poszkodowana wszczyna procedurę o stwierdzenie nieważności bądź skargę na bezczynność przeciwko wskazanej instytucji.

Kiedy przyczyną szkody poniesionej przez powoda jest działanie lub zaniechanie administracyjne, okres przedawnienia nie rozpoczyna się aż do momentu, kiedy poweźmie on o nim wiadomość.

Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej Wspólnoty:

Odpowiedzialność taka istnieje, gdy:

Wspólnota lub jej funkcjonariusz podjęli sprzeczne z prawem działania lub niezgodne z prawem zaniechali podjęcia określonych działań

Powód doznał szkody w skutek bezprawnych działań lub bezprawnego zaniechania

Istnieje bezpośredni związek przyczynowy między nieprawidłowym działaniem lub zaniechaniem a szkodą wywołaną tym działaniem lub zaniechaniem.

Czy odpowiedzialność odszkodowawcza WE jest oparta na winie?

Art.40 TWWWiS wymienia wyraźnie, że bezprawne działanie i zaniechanie WE lub zawinione działanie lub zaniechanie funkcjonariusza podlega szkodzie odszkodowawczej UE. Art. 288 TWE nie odnosi się bezpośrednio do winy lub bezprawności, jednak ETS w swoim orzecznictwie zakłada, że sprzeczność z prawem stanowi winę. W przypadku zaniechania ETS wymaga istnienia obowiązku działania (nie wystarcza kompetencja do działania), w przypadku działania, musi być ono bezprawne lub przeprowadzone w sposób bezprawny.

Zakres odpowiedzialności WE za szkody wyrządzone przez funkcjonariusza:

Odpowiedzialność za akty funkcjonariusza powstaje tylko wtedy, gdy funkcjonariusz działa bezprawnie, nie wykonuje poleceń, działa niedbale, narusza prawo lub działa w złej wierze. Z przepisów wynika, że funkcjonariusz musi działać w granicach powierzonego mu zadania. Jeżeli funkcjonariusz nie stosuje się do tej zasady, Wspólnota ma obowiązek pokrycia wszelkiej szkody wyrządzonej przez jej funkcjonariusza podczas wykonywania swoich obowiązków.

Zasady odpowiedzialności odszkodowawczej WE w przypadku bezprawia normatywnego:

Według tzw. Formuły Schöppenstedt z bezprawnością normatywną mamy do czynienia wtedy, gdy akt prawny nie tylko został uznany za nieważny, lecz i wtedy, gdy w sposób oczywisty naruszył prawa jednostki. Odpowiedzialność uzależnia się wówczas od poważnego przekroczenia granic wykonywania swoich uprawnień.

Czy WE jest zobowiązana do zapłaty pełnego odszkodowania?

W przypadku odpowiedzialności pozaumownej Wspólnota ma obowiązek pokryć wszelkie szkody wyrządzone przez jej organy, instytucje lub funkcjonariuszy podczas wykonywania ich obowiązków.

„Wystarczająco poważne naruszenie" w przypadku odpowiedzialności odszkodowawczej WE:

Naruszenie takie oznacza, że władza prawodawcza w sposób oczywisty i rażący przekroczyła granice uznania

Jeśli margines swobodnego uznania przez państwa członkowskie lub instytucje został znacznie zmniejszony lub nie istnieje, dla ustalenia wystarczająco poważnego naruszenia może wystarczyć proste stwierdzenia naruszenia prawa wspólnotowego.

Odpowiedzialność WE za działania zgodne z prawem:

Konieczne jest udowodnienie, że domniemana szkoda jest rzeczywista i istnieje związek przyczynowy pomiędzy czynem a zarzucaną szkodą. Wstępnym warunkiem odpowiedzialności musi być istnienie wyjątkowej i szczególnej szkody. Odpowiedzialność może być poniesiona jeśli zarzucana szkoda stanowi trwale utrzymujący się uszczerbek dotykający określonego kręgu uczestników w nieproporcjonalny sposób w porównaniu z innymi, przekraczający granicę ryzyka gospodarczego wpisanego w uczestnictwo w tym sektorze, który nie jest uzasadniony przez ogólny interes gospodarczy.

„Bezpośredni związek przyczynowy" w rozumieniu Trybunału:

Bezpośredni związek przyczynowy należy do oceny sądu. Zarzucana szkoda musi wynikać w sposób wystarczający i dostatecznie bezpośredni z naruszenia prawa wspólnotowego. Udowodnienie bezpośredniego związku należy do skarżącego. Przyczyną wystąpienia szkody jest jedynie takie zachowanie, które jak wskazuje ogólne doświadczenie może zazwyczaj wywoła" poniesioną szkodę, taka sytuacja nie ma miejsca, gdy szkoda była zupełnie nieprawdopodobnym skutkiem danego zachowania.

Związek przyczynowy istnieje dla celów art. 215 ust. 2 Traktatu, jeżeli ma miejsce bezpośredni związek przyczynowy pomiędzy błędem popełnionym przez daną instytucję a odniesionym uszczerbkiem, przy czym ciężar dowodowy spoczywa na powodzie.

Odpowiedzialność odszkodowawcza Wspólnoty a przyczynienie się poszkodowanego:

Tak ma to wpływ, ponieważ w taki przypadku nie istnieje związek przyczynowy pomiędzy bezprawnym działaniem instytucji, a szkodą jeżeli sam poszkodowany przyczynił sie do powstania szkody. Naprawieniu podlega wówczas ta szkoda, która powstała po stronie szkody osoby działający w rozsądny sposób, na niej spoczywa obowiązek podjęcia wszelkich dostępnych w jej zakresie środków mających na celu zapobieżenie lub pomniejszenie szkody, gdy poszkodowany nie wykazał należytej staranności. We nie jest odpowiedzialna za poniesioną szkodę lub jest odpowiedzialna tylko częściowo.

Czy dopuszczalna jest skarga odszkodowawcza przeciwko WE w przypadku, gdy najbardziej bezpośrednią przyczyną szkody jest działanie władz krajowych?

Jeśli kwestionowany środek przyjęty był przez organ krajowy w celu wykonania prawa wspólnotowego, ETS (obecnie SPI) będzie właściwy do rozpoznania skargi odszkodowawczej, gdy zarzucana w skardze bezprawność nie może być przypisana władzom krajowym, natomiast daje się przypisać WE. Jeśli władze krajowe działają zgodnie ze wskazówkami instytucji WE, bezprawność jest przypisywana instytucjom.

Gdy najbardziej bezpośrednią przyczyną szkody jest działanie władz krajowych skarga taka jest dopuszczalna tylko po wyczerpaniu wszystkich środków procedury krajowej, nie jest wymagane wyczerpanie drogi wewnętrznej, gdy środki te nie stanowią efektywnej ochrony jednostki i zadośćuczynienia jej za doznaną krzywdę.