TS kontroluje legalność aktów uchwalonych wspólnie przez PE i Radę, aktów Rady, Komisji i EBC, innych niż zalecenia i opinie, oraz aktów PE zmierzających do wywarcia skutków prawnych wobec podmiotów trzecich.

W tym celu TS jest właściwy do orzekania w zakresie skarg wniesionych przez

• Podmioty uprzywilejowane:

  • Państwa członkowskie

  • Rada UE

  • Komisja Europejska

  • Parlament Europejski

podnoszących zarzut braku kompetencji, naruszenia istotnych wymogów proceduralnych, naruszenia TWE lub jakiejkolwiek reguły prawnej związanej z jego stosowaniem lub nadużycia władzy.

• Podmioty częściowo uprzywilejowane:

• Trybunał Obrachunkowy

• Europejski Bank Centralny (wyłącznie w ramach TWE)

które mogą wnieść skargi zmierzające do zapewnienia ochrony ich prerogatyw.

• Podmioty nieuprzywilejowane:

• Osoby fizyczne

• Osoby prawne

które mogą wnieść skargę na decyzje, których są adresatem oraz na decyzje, które mimo przyjęcia w formie rozporządzenia lub decyzji skierowanej do innej osoby dotyczą jej bezpośrednio i indywidualnie.

Skargi powyższe powinny być wniesione w terminie dwóch miesięcy, stosownie do przypadku, od daty publikacji aktu lub jego notyfikowania skarżącemu lub, w razie ich braku, od daty powzięcia przez niego wiadomości o tym akcie.

Artykuł 230

Trybunał Sprawiedliwości kontroluje legalność aktów uchwalonych wspólnie przez Parlament Europejski i Radę, aktów Rady, Komisji i EBC, innych niż zalecenia i opinie, oraz aktów Parlamentu Europejskiego zmierzających do wywarcia skutków prawnych wobec podmiotów trzecich.

W tym celu Trybunał jest właściwy do orzekania w zakresie skarg wniesionych przez Państwo Członkowskie, Parlament Europejski, Radę lub Komisję, podnoszących zarzut braku kompetencji, naruszenia istotnych wymogów proceduralnych, naruszenia niniejszego Traktatu lub jakiejkolwiek reguły prawnej związanej z jego stosowaniem lub nadużycia władzy.

TS jest właściwy, na tych samych warunkach, do orzekania w zakresie skarg wniesionych przez Trybunał Obrachunkowy i przez EBC, zmierzających do zapewnienia ochrony ich prerogatyw.

Każda osoba fizyczna lub prawna może wnieść, na tych samych warunkach, skargę na decyzje, których jest adresatem oraz na decyzje, które mimo przyjęcia w formie rozporządzenia lub decyzji skierowanej do innej osoby dotyczą jej bezpośrednio i indywidualnie.

Skargi przewidziane w niniejszym artykule powinny być wniesione w terminie dwóch miesięcy, stosownie do przypadku, od daty publikacji aktu lub jego notyfikowania skarżącemu lub, w razie ich braku, od daty powzięcia przez niego wiadomości o tym akcie.

Artykuł 146

Trybunał Sprawiedliwości kontroluje legalność aktów Rady i Komisji, innych niż zalecenia lub opinie. W tym celu Trybunał jest właściwy do orzekania w zakresie skarg wniesionych przez Państwo Członkowskie, Radę lub Komisję, podnoszących zarzut braku kompetencji, naruszenia istotnych wymogów proceduralnych, naruszania niniejszego Traktatu lub jakiejkolwiek reguły prawnej związanej z jego stosowaniem lub nadużycia władzy.

Każda osoba fizyczna lub prawna może wnieść, na tych samych warunkach, skargę na decyzje, których jest adresatem oraz na decyzje, które mimo przyjęcia w formie rozporządzenia lub decyzji skierowanej do innej osoby dotyczą jej bezpośrednio i indywidualnie.

Skargi przewidziane w niniejszym artykule powinny być wniesione w terminie dwóch miesięcy, stosownie do przypadku, od daty publikacji aktu lub jego notyfikowania skarżącemu lub, w razie ich braku, od daty powzięcia przez niego wiadomości o tym akcie.

Podmioty uprawnione do wniesienia powództwa o uchylenie aktu prawnego w trybie art. 35 TUE

• Państwa członkowskie Unii Europejskiej

• Komisja Europejska

Jurysdykcja Trybunału Sprawiedliwości na podst. Art. 35 TUE:

• Wydawanie orzeczeń wstępnych w kwestii ważności i interpretacji decyzji ramowych oraz decyzji, wykładni konwencji przyjętych w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych (tytuł IV TUE) oraz w kwestii ważności i interpretacji środków służących ich implementacji,(jeżeli państwa członkowskie złożyły odpowiednią deklarację uznając kompetencje TS w tym zakresie)

• Ocena legalności decyzji ramowych i decyzji w sprawach wniesionych przez państwo członkowskie bądź Komisję Europejską

• Orzekanie w sprawie każdego sporu między państwami członkowskimi dotyczącego interpretacji bądź stosowania aktów przewidzianych w art. 34 ust 2 TWE (wspólnych stanowisk, decyzji ramowych, decyzji, konwencji), jeżeli spór nie został rozstrzygnięty przez Radę UE w ciągu 6 miesięcy od jego przedstawienia Radzie UE przez jednego z jej członków;

• orzekanie w sprawie każdego sporu między państwami członkowskimi a Komisją Europejską dotyczącego interpretacji lub stosowania konwencji opracowanych zgodnie z art. 34 ust 2 pkt d TUE

Locus standi osób fizycznych w powództwie z art. 230 TWE ( oraz art. 146 TEWEA)

Każda osoba fizyczna lub prawna może wnieść, na tych samych warunkach jak państwa członkowskie, Rada UE, KE, PE, TO, EBC, skargę na decyzje, których jest adresatem oraz na decyzje, które mimo przyjęcia w formie rozporządzenia lub decyzji skierowanej do innej osoby dotyczą jej bezpośrednio i indywidualnie.

Skargi powinny być wniesione w terminie dwóch miesięcy, stosownie do przypadku, od daty publikacji aktu lub jego notyfikowania skarżącemu lub, w razie ich braku, od daty powzięcia przez niego wiadomości o tym akcie. Jeżeli skarga jest zasadna, Trybunał Sprawiedliwości orzeka o nieważności danego aktu. A więc przedmiotem powództwa mogą być decyzje:

• skierowane do wnioskodawców osobiście

• które są w formie rozporządzenia i które, mimo iż skierowane są do podmiotów trzecich dotyczą wnioskodawców bezpośrednio i indywidualnie

Legitymacja jest, więc ograniczona względami rodzaju aktu oraz koniecznością wykazania, ze skarżący jest adresatem aktu lub też, ze akt dotyczy go bezpośrednio i indywidualnie.

Przesłanki nieważności aktu prawnego przewidziane w art. 230 TWE ( oraz art. 146 TEWEA, art. 35 ust.6 TUE

• Brak kompetencji instytucji Wspólnot Europejskich

• Naruszenie istotnego wymogu proceduralnego przez instytucję Wspólnot Europejskich

• Naruszenie postanowień TWE albo TEWEA oraz aktów prawnych wydanych na ich podstawie

• Nadużycie władzy przez instytucję wspólnot europejskich